Przez wielu słomki uważane są za zbędny gadżet. Czasami potrzebne są osobom niepełnosprawnym, po zabiegach, operacjach lub z powodu innych zdrowotnych przyczyn. Chętnie sięgają po nie dzieci, dzięki czemu rzadziej się wtedy oblewają lub rozlewają napoje. Ale po co one zdrowemu, dorosłemu człowiekowi? Zdarza się, że ktoś lubi pić przez słomkę, na przykład jakieś konkretne napoje, drinka lub koktajl, a nie o to w zero waste chodzi, żeby rezygnować z wszystkich przyjemności, więc i tu znalazły się eko alternatywy dla plastikowych słomek.
Dlaczego plastikowe słomki są szkodliwe?
Trudno powiedzieć, jak wielkim problemem dla środowiska są plastikowe słomki, ponieważ brakuje konkretnych badań. Według raportu organizacji Seas At Risk Polacy używają rocznie 1,2 miliarda słomek rocznie, co przekłada się na ponad 3 miliony słomek dziennie (źródło).
Australijscy naukowcy oszacowali, że na światowych wybrzeżach znajduje się 8,3 miliarda słomek, ale stanowią one tylko 0,03% zanieczyszczenia mórz i oceanów (źródło).
Drobne plastikowe produkty, takie jak słomki, patyczki do uszu, mieszadełka i inne, łatwo się gubią, są roznoszone przez wiatr, trafiają do rzek, a stamtąd do mórz i oceanów. Nie są też atrakcyjne jeśli chodzi o recykling, częściej trafiają do spalarni lub na wysypisko śmieci. Trafiając do środowiska nie rozkładają się, a często zagrażają zdrowiu i życiu zwierząt.
Od 2021 w Unii Europejskiej roku jest zakaz wprowadzania na rynek jednorazowych produktów z plastiku, takich jak: słomki, sztućce, talerze czy patyczki higieniczne. Warto wybrać naturalne, ekologiczne wersje słomek, które mogą się rozłożyć na kompoście lub wersję trwałą i wielorazową.
Słomki wielorazowe metalowe
Słomki metalowe wytwarzane są ze stali nierdzewnej typu 304. Ich niewątpliwą zaletą jest trwałość. Mogą nam służyć przez całe życie, nie zużywają się podczas użytkowania czy czyszczenia. Słomki ze stali mają różne długości, średnice czy kształty. Najpopularniejsze są te proste lub z zakrzywioną końcówką. Mogą być w zwykłym srebrnym kolorze lub w innych barwach (czarnym, wielobarwnym).
Można je myć w zmywarce. Jest możliwość dokupienia szczoteczki (wycioru), która ułatwia czyszczenie słomki wewnątrz, ale często jest ona zawarta w zestawie ze słomkami. Taka słomkę można wyparzać.
Przykładowe słomki ze stali nierdzewnej w Milvo.
Ekologiczne słomki jednorazowe
Jednorazowe słomki sprawdzają się na przykład na imprezach czy przyjęciach. Wybór jest dość duży. Ekologiczne słomki mogą być zrobione tradycyjnie ze słomy, z trawy bambusowej, ryżowej lub trawy Lepironia articulata (z delty Mekongu).
Słomki ze słomy
Słomki ze słomy mają szereg zalet:
- są w 100% naturalne,
- kompostowalne,
- nie miękną,
- nie zmieniają smaku,
- powstają przy okazji, reszta zboża też jest zagospodarowana.
Jak powstają słomki ze zboża?
Słomiane słomki powstają z pszenicy lub żyta. Kłosy ze zbożem trafiają do rolników, a słoma jest selekcjonowana i cięta na odpowiedniej długości kawałki.
Następnie słomki są czyszczone i sterylizowane. Czyste są pakowane do pudełek.
Gdzie wyrzucić słomki ze słomy?
- do bioodpadów,
- na kompost,
- lub na łono natury, jeżeli akurat przebywasz;)
Słomki ze słomy dostępne w Milvo:
Słomki bambusowe
Słomki bambusowe również są w 100% naturalne. Powstają z łodyg bambusa.
- Są kompostowalne,
- Można je używać wielorazowo,
- Są trwalsze niż słomki ze słomy, czy papierowe.
- Bambus rośnie szybko i nie wymaga dużych nakładów pracy czy wody.
Jak powstają słomki bambusowe?
Powstają z łodyg bambusa. Łodygi wycina się, suszy, następnie kroi na odpowiednie kawałki. Takie kawałki są szlifowane, płukane wodą pod dużym ciśnieniem. Na końcu ponownie się je suszy.
Właściwości bambusa
- Jest bardzo wytrzymały.
- Uprawa bambusa nie jest wymagająca. Nie potrzebuje dużo wody, nawożenia czy pestycydów.
- Rośnie bardzo szybko.
- Ma wysoką odporność na grzyby i pleśnie.
Jak dbać o słomki bambusowe?
Słomki mogą być używane wielokrotnie. Można je czyścić pod bieżącą wodą i za pomocą szczotki (wyciora). Nadają się również do zmywarki, choć ręczne mycie wydłuży im życie. Można je wyparzać wrzątkiem. Po każdym myciu muszą mieć możliwość wyschnięcia w suchym przewiewnym miejscu. Po zużyciu można je wyrzucić na kompost.
Słomki bambusowe dostępne w Milvo:
Słomki papierowe
Trochę mniejsze zło, jeśli chodzi o jednorazowe słomki do picia. Problemem jest ich większe przetworzenie. Słomka nie jest bezpośrednim produktem, powstaje z celulozy i przeważnie posiada kolorowe nadruki. Zużycie surowców przy ich produkcji jest zatem większe. Poza tym szybko rozmiękają, co może wpływać na większe ich zużycie.
Słomki z PLA
Słomki z PLA stały się modną alternatywą dla słomek plastikowych. Sprzedawcy podkreślają ich biodegradowalność, a nieświadomi konsumenci nie wiedzą, że to nie jest aż tak proste. PLA, czyli polilaktyd (kwas polimlekowy) to polimer pochodzenia naturalnego (można go wytwarzać z kukurydzy lub trzciny cukrowej), potocznie nazywany bioplastikem. Jest tworzony z naturalnych surowców, ale ostatecznie pozostaje sztucznym tworzywem.
Biodergradacja to ogólne pojęcie rozkładu i nie zakłada już tak restrykcyjnych założeń, jak w przypadku kompostowalności, dlatego produkt szybciej uzyska certyfikat „biodegradowalny”. Słomki z PLA rozkładają się do mniejszych cząstek polimeru. Mimo, że producenci zapewniają, że produkty z PLA rozkładają się w krótkim czasie, okazuje się, że do rozkładu potrzebują konkretnych warunków: odpowiedniej wilgotności powietrza, ciepła, tlenu, dwutlenku węgla i mikroorganizmów. Takich warunków nie jest im w stanie zapewnić żadna biokompostownia czy sortownia odpadów. Nie wolno ich wyrzucać do bioodpadów.
Pracownicy sortowni nie są w stanie odróżnić produktów biodegradowalnych od zwykłych. Nie istnieje również metoda dostosowana na potrzeby ich utylizacji czy recyklingu. Trafiają zatem do spalarni lub na wysypisko śmieci, gdzie nie mają odpowiednich warunków do rozkładu. Nie ma też pomysłu na przetwarzanie produktów biodegradowalnych. Tworzywa sztuczne odzyskuje się w niewielkim procencie, a w związku z nadmiarem plastikowych śmieci, firmy recyklingowe mogą wybierać te odpady, które przetwarza im się najłatwiej i najopłacalniej. Produkty biodegradowalne z tworzyw sztucznych do takich nie należą.
Na chwilę obecną, biorąc pod uwagę sytuację gospodarowania odpadami, słomki z PLA najlepiej wyrzucić do odpadów zmieszanych, i tak trafią do spalarni, a nie zanieczyszczą partii śmieci segregowanych.
Podsumowanie
Słomki w większości przypadków są zbędnym gadżetem wynikającym z naszych upodobań lub nawyków. W związku ze szkodliwością dla środowiska plastikowych słomek i stopniowego wycofywania ich produkcji, powstało wiele ekologicznych alternatyw. Do wyboru mamy wielorazowe słomki ze stali nierdzewnej, słomki bambusowe i jednorazowe słomki ze słomy. Są też słomki papierowe i z tworzywa PLA, choć te ostatnie nie są najlepszym wyborem.
